7

Perun i Perperuna

,,Perun" Klaudiusz Maselewski, Marcin Skóra

KLAUDIUSZ MASELEWSKI

MARCIN SKÓRA  Jasiorówka, pow. Węgrowski 

Marcin od najmłodszych lat zajmuje się malarstwem w różnych jego przejawach oraz rzeźbą.

,,Perperuna" Artur Szydlik

ARTUR SZYDLIK  Wykształcenie: metaloplastyczne, filozoficzne i kulturoznawcze. Jako pedagog prowadził zajęcia w pracowni metaloplastyki i rzeźby w szkole rzemiosł artystycznych w Warszawie.Wykonuje rzeźby zarówno w metalu jak i w innych materiałach.

,,Misiurka" Rafał Koroś, Artur Lis
Perun

Perun, a właściwie Pierkyn (mit. słowiańska) – Dobrze poświadczony na całym obszarze słowiańszczyzny bóg wojny, gór, męskości, przysiąg, zbóż, władzy, deszczu, dębów, burzy, piorunów, wiosny, siły, płodności i urodzaju o cechach uranicznych i suwerennych. Uważane często za bóstwo slawistów, rodzimowierców i miłośników słowiańszczyzny ze względu na jego gromowładny aspekt. 

W dniu 20 lipca na Rusi i słowiańszczyźnie południowej rozpoczynał się tydzień, w trakcie którego oddawano hołd Perunowi po przez składanie ofiar z żywności i zwierząt w świętych gajach (zazwyczaj dębowych) na jego cześć. Był to czas zabaw i odpoczynku, w trakcie którego modlono się do bogów o brak opadów i burz w najbliższych dniach ze względu na dojrzewające w tym czasie zboże.

W rekonstruowanych mitach zazwyczaj pojawia się, jako oponent Welesa, innego słowiańskiego boga związanego ze śmierciom, bogactwem i płodnościom tym samym będąc słowiańskim odpowiednikiem indoeuropejskiej postaci gromowładcy w micie wegetacyjnym.

Etymologie nazwy bożka wywodzi się od prasłowiańskiego -*perunъ (czyt. Pierun) określającego wyładowanie atmosferyczne, błyskawice (por. polskie “piorun”), co wskazuje na gromowładny aspekt. Widać też związek z leksemem pьrati – “bić, uderzać” (por. polskie “sprać”). Imię zazwyczaj koduje się, jako “ten, który uderza”, co ma związek z przypisywanym mu funkcjami wojennym.

Perperuna

Perperuna (mit. słowiańska) – Czczona przez Słowian Wschodnich, na Rusi i w Rosji boska Perperuna jest żeńską wersją Peruna albo jego małżonką.

Bóstwo Peruna ten jest istotą duchową, nie materialną, a więc nie powinien mieć płci, jako uosobienie siły niewidzialnej dla zwykłych śmiertelników, walącej piorunami w przeciwstawną moc. W tym wypadku, nie był przedstawicielem jednej, określonej płci. Mężczyźni mogliby mieć swego męskiego Peruna, a kobiety – żeńską Perperunę.

Nie wiadomo czy była współ-bogiem piorunów i panią niebios czy tylko nie pełniącą żadnej funkcji żoną gromowładcy. Wiemy o niej z obrzędu, który odprawiano w przypadku klęski suszy, prosząc o deszcz. Wybierano we wsi dziewczynę niegotową jeszcze do zamążpójścia, która była ostatnim dzieckiem matki przed utratą rodności. Być może uważano, że ucieleśnia ona dziewicę władającą wodami, uwięzioną przez Welesa. Następnie prowadzono ją nago, przybraną tylko w ziela i liście, a staruchy polewały ją wodą, podczas gdy reszta wieśniaków odprawiała tańce. Dziewczynę nazywano w pieśniach Perperuną, a czasem Dodolą.